जुन दिन यो जीवनको शुरूवात भयो मृत्युको जोखिम त्यहीँ दिन देखि भयो । हो  यही चिन्तनमा म छु तर सामान्य मानिस र सर्जक अर्थात् लेखकका हकमा भने फरक छ, कारण सामान्य मान्छे मरेपछि सबै सकिन्छ तर लेखक को भौतिक शरीर मात्र हामीसँग हुँदैन उसका कृति बाँचिरहेका हुन्छन् ति कृतिले पाठकसँग साक्षत्कार गरिरहेका हुन्छन् ।          जीवन जसले जे भनेर देख्यो, चिन्यो, जान्यो, बुझ्यो, मान्यो, ठान्यो त्यही हो । मान्छेले जीवनको विश्लेषण गर्ने प्रयास नगरेको होइन । तर आजसम्म सम्भव भएन । सबका आ–आफ्ना दृष्टिकोण छन्, जुन तिनकै लागि ठीक छन् । जीवनबारे सार्वकालिक, सार्वभौमिक, सर्वसम्मत,सत्य छैन । जीवन जिउने कुरा हो । जसले जसरी जान्दछ, बुझ्दछ, सक्छ, जानी–नजानी वा बुझी–नबुझी नै पनि त्यसरी नै ज्युँदछ । त्यही जीवन पद्धति उसले सार्थक देखे सार्थक र निरर्थक देखे निरर्थक हुन्छ । अन्तिम विश्लेषणमा जीवन दृष्टिकोण हो । त्यसपछिको पनि विश्लेषणमा जीवन मृत्यु हो ।          लेखकको मृत्यु भए पनि पाठकको मृत्यु भने हुँदैन । वास्तवमा, लेखकको मृत्युपछि पाठकको भूमिकामा अझ महत्वपूर्ण परिवर्तन आउन सक्छ ।          लेखकको अनुपस्थितिमा पाठकलाई कृतिको अर्थ र व्याख्यामा स्वतन्त्रता प्राप्त हुन्छ । लेखकले चाहेको सन्देशभन्दा फरक अर्थ वा भाव पाठकले पाउन सक्छ । यसलाई साहित्यिक सिद्धान्तमा “लेखकको मृत्यु ” भनिन्छ, जसले पाठकलाई नै अन्तिम निर्णायक ठान्छ । लेखकको मृत्यु पछि उनका कृतिहरूलाई समयसापेक्ष नयाँ दृष्टिकोणले हेरिन्छ । समाज र पाठकहरूको दृष्टिकोण परिवर्तन हुन्छ, जसले गर्दा लेखकको कृतिहरू नयाँ सन्दर्भमा पुनःपढिने र पुनःमूल्यांकन गरिने सम्भावना हुन्छ । लेखकको मृत्युपछि जब कृति सार्वजनिक सम्पत्तिमा जान्छ, तब पाठकहरूको पहुँच बढ्छ । यसले पाठकहरूको संख्या र विविधतालाई विस्तार गर्छ ।          लेखक मरे पछि उसको व्यक्तित्व र जीवनसँग सम्बन्ध टुट्न सक्छ लेखक बाँचुन्जेल पाठकहरूले कृतिको साथसाथै लेखकको व्यक्तिगत जीवन, विचार र व्यक्तित्वलाई पनि महत्व दिन्छन् । तर मृत्यु पछि लेखकको व्यक्तित्वभन्दा कृतिमा मात्र ध्यान केन्द्रित हुने हुन सक्छ, जसले गर्दा पाठकले स्वतन्त्र रूपमा साहित्यिक मूल््यांकन गर्न सक्छन् ।          मरिसकेको लेखकसँग नयाँ पुस्ताको रुचि झन् बढ्छ । समयसँगै नयाँ पाठक र पुस्ता आउँछ, जसले पुराना लेखक र कृतिहरूलाई नयाँ दृष्टिकोणबाट व्याख्या विष्लेषण गर्छ । पाठकको ध्यान कृतिको चौतर्फी पक्षतर्फ जान्छ र नयाँ अर्थहरू खोजिन्छ ।          पाठक भनेको मात्र एउटा व्यक्ति नभएर पुस्ता–पुस्तामा फैलिएको समूह हो । लेखकको मृत्यु भए पनि उनका पाठकहरू समयको बदलिँदो घडीमा कृतिहरू पढ्न र व्याख्या गर्न रहिरहन्छन् । यसरी पाठक सधैं जीवित रहन्छ, किनकि उनीहरू लगातार कृतिहरूमा नयाँ अर्थ दिन्छन् र नयाँ भावनात्मक सम्बन्ध बनाउँछन् । यसरी, लेखकको मृत्युले साहित्यमा एक महत्वपूर्ण मोड ल्याए पनि पाठकको मृत्युको साँक्षी हामी हुँदैनौं । पाठकको लागि लेखकको कृति सँधै जीवित र नवीन रहन्छ, र पाठकले सधैं नयाँ अर्थ खोजिरहन्छ ।