पौराणीक महाकाव्य महाभारत कथाका पात्रहरुको चरित्र चित्रण गरिएका मध्ये श्रीकृष्ण पछि अर्जुनको नाम आउँछ । यो सानो लेखमा अर्जुनको सम्पूणर् चरित्रको बारेमा ब्याख्या गर्न असम्भव छ ।  उनी महाभारत कथाका मूख्य पात्र मध्येका एक हुन् । अर्जुन चरित्रले महाभारतको निणर्ायक मोड लिएको छ । उनी महाराज पाण्डु र रानी कुन्तीका तेस्रो सन्तान  थिए । कृष्ण र बलरामकी बहिनी सुभद्रा , नाग कन्या उलूपी र मणिपुर राजाकी छोरी चित्रांगडा अर्जुनका पत्नीहरू थिए । उनका दाजुभाइहरू क्रमशः कणर्,युधिष्ठिर, भीम , नकुल, सहदेव थिए । हिन्दु पौराणिक कथाका पात्रहरू मध्ये राम र कृष्ण पछि अर्जुनको  नाम हिन्दु धर्म मान्नेहरुले आफ्ना सन्तानको नाम राखेको पाइन्छ । अर्जुनको शरीरको जतिको सुन्दरता बणर्न राम र कृष्णको पनि छैन । अर्जुनका  अन्य नामहरु पार्थ, सव्यसाची, धनन्जय, भारत, पृथ्वीपुत्र, परान्तप, गुडाकेश, अजानबाहो हो । हिन्दुहरु अर्जुनलाई इन्द्रको अवतार भन्छन् । युधिष्ठिर र भीम जस्तै अर्जुनको जन्म  कुन्तीले इन्द्रलाई आह्वान गरेर प्राप्त भएको हो । अर्जुनका सन्तानका नाम अभिमन्यु, इरवान र भभ्रवाहना हो ।      अर्जुन द्रोणाचार्यको सर्वश्रेष्ठ धनुर्धारी र प्रिय चेला थिए । जीवनका धेरै अवसरहरूमा, उनले आफ्नो उच्च धनुर्धारी देखाए ।  उनले नै दौपदीलाइ बिहे गरेका थिए । उनी कुरुक्षेत्र युद्धमा पनि एक प्रमुख योद्धा थिए । अर्जुनले कुरुक्षेत्रमा धेरै प्रश्नहरू गरे तिनै प्रश्नको उत्तरहरु गीतामा उल्लेख छ । गीता अर्जुनका साह्रा प्रश्नहरुको कृष्णले दिएको उत्तर हो । द्रोणाचार्यलाई योद्धाहरू चाहिएको थियो जसले गर्दा राजा द्रुपदबाट बदला लिन सक्थे । यसैले उनले हस्तिनापुरका राजकुमारहरूलाई धर्नुबिद्या  सिकाउन थाले जसमध्ये एक अर्जुन पनि एक थिए । अर्जुन विश्वका सर्वश्रेष्ठ धनुर्धारीमा  मानिन्छ । अर्जुनसँग सात शक्तिहरू  अर्जुन महाभारतका ससक्त धेरै शक्तिशाली र बुद्धिमानका साथै श्रीकृष्णका सबैभन्दा प्रिय थिए। कृष्णले अर्जुनलाई ज्ञान दिदैं सही र गलतको बिच भिन्नता छुट्याउन मद्दत गरे । कृष्णले अर्जुनका  ७ गुण वणर्न गरे अनुसार ति सात शक्तिको प्रयोग अर्जुनले महाभारत युद्धमा गरे । अर्जुन एक बिराट योद्धा हुनु तिनै सात शक्ति अर्जुनको सफलता  हो  ।  छिटो     अर्जुन आफ्नो वीरता र बुद्धिमत्ताका साथै आफ्नो प्रभावशाली व्यक्तित्वका लागि प्रसिद्ध थिए । उनको व्यक्तित्वमा यति तीव्रता थियो कि सबैले यसलाई देखे पछि उनप्रति आकर्षित जो कोही हुन्थे । श्रीकृष्णका अनुसार अर्जुनको व्यक्तित्वमा जस्तै तीखोपन र प्रभाव थियो, यो ब्यक्तित्व अरु कसैकोमा  थिएन र यो गुणले अर्जुनलाई अरु भन्दा फरक र विशेष बनाएको थियो । निपूणर्     अर्जुन जस्तो अरु कोही निपुणर् थिएन। जो अर्जुनको धनुबाट काँड हान्न कसैको हातमा थिएनन्। अर्जुनको यो गुणले उनलाई सर्वश्रेष्ठ धनुर्धारी बनायो। बल महाभारतको सम्पूणर् कथामा यस्ता कथाहरू छन् जुन अर्जुनको सामर्थ्य र बुद्धिले प्रदर्शन गर्दछ। अर्जुनसँग शारीरिक बलका साथै मानसिक शक्ति थियो। जसको कारण उनीहरू चतुर नीतिहरू बनाउँथे र शत्रुहरूलाई नष्ट गर्थे ।  शक्ति  शक्ति सबै कुरा गर्ने क्षमता हो। महाभारतका सबै पात्रहरू मध्ये केवल अर्जुन एक मात्र योद्धा थिए जसले कुनै चुनौती वा समस्याको सामना गर्न सक्षम थिए। अर्जुनको जस्तोसुकै परिस्थिति आए पनि उनले आफ्नो सामर्थ्यको साथ उनलाई सहजै सामना गर्थे । समय चिन्ने सामथ्र्य  यो भनिन्छ कि सबै कुरा गर्न सही समय छ, यदि हामी केहि निणर्य गर्नमा ढिलाइ गर्छौं भने त्यसले कुनै अर्थ राख्दैन । अर्जुनलाई समयको महत्व राम्ररी थाहा थियो। उसले कुनै पनि काम गर्न यति लामो समय लिएन कि यसको महत्व हराउनेछ । यस कारणले गर्दा, श्रीकृष्णले यो गुण अर्जुनमा देखेका थिए । ठोस परिस्थितिको ठोस बिश्लेषण गर्ने क्षमता अर्जुनमा थियो । भाव श्रीकृष्ण आफैले अर्जुनलाई गीता प्रवचनमा मोहित छोड्दै आफ्नो कार्यहरू त्याग्नु पर्ने महत्व सिकाए । जुन पछि अर्जुनसँग पागलपनको गुण थियो अर्थात् कुनै पनि कुराबाट दुःखी नहुनु । अर्जुनले युद्धमा कुनै पनि परिस्थितिको सामना गर्नु परेको हुन सक्छ, तर उसको मन एक क्षणको लागि पनि विचलित भएन  धैर्य धैर्य एक गुण हो जुन सबैमा फेला पर्दैन। कृष्णका अनुसार धैर्यता राख्ने व्यक्ति उनी आफैंमा महान हुन्छन । त्यो धैर्यता अर्जुनमा थियो । अर्जुन र कणर् र दुश्मनी  यो लेखमा कणर् र अर्जुनका बारे नलेख्दा फिक्का हुन्छ । हुन त कणर् र अर्जुन  दुबै कृष्णका मनपर्ने योद्धाहरु थिए ।  कणर् र अर्जुनको महाभारतमा आफ्नै कथा छन। बाल्यकालदेखि नै, कणर् आफूलाई अर्जुनभन्दा उच्च र दक्ष योद्धा मान्थे, जबकि अर्जुन आफ्नो कुल र कौशलमा गर्व गर्थे । यस्तो अवस्थामा भाइहरू भए पनि दुबै एक अर्काको शत्रु भए तर अर्जुन एउटै कोखको भाइ भन्ने कुरा कणर्ले पछि थाहा पाएका थिए ।     कणर्को पालनपोषण गर्ने आद्रथले उनलाई धनुषको शिक्षाको लागि गुरु द्रोणाचार्यको साथ लगेका थिए । अर्जुन र कणर् बीच दुश्मनी कसरी सुरु भयो ? त्यसको कारण छ  एक दिन कणर्ले भने कि उनी अर्जुन भन्दा राम्रो धनुर्धारी हुनेछन् र उनले आफ्नो प्रिय शिष्यलाई हराए कि उनले आफू क्षत्रीय होइन भनेर प्रमाणित गरे । यद्यपि थ्रेड मास्टर भएर पनि क्षत्रीय अर्जुन भन्दा राम्रो छ, तर द्रोणाचार्यले कणर्लाई शिक्षा दिन इन्कार गरे। अर्जुन द्रोणाचार्यको सबैभन्दा प्रिय चेला थिए र उनले अर्जुनलाई सबैभन्दा राम्रो धनुर्धारी ठाने । कणर्को यो महत्वाकांक्षा उनीहरू बीच दुश्मनीको एक ठूलो कारण बनेको थियो ।     जब कौरव र पाण्डवहरूले शिक्षा समाप्त गरेपछि कणर्को अपमान भएको थियो, त्यस पछि उनीहरूको क्षमता बीच प्रतिस्पर्धा  चलिरहेको थियो, त्यस समयमा कणर् आए र अर्जुनलाई फेरि चुनौती दिए । कणर्को चुनौतीले पाण्डवहरू क्रोधित भए र कणर्लाई सुतपुत्र भनेर बोलाएर अपमान गरे र कणर्लाई प्रतिस्पर्धामा भाग लिनबाट रोके । दुर्योधनले कणर्लाई राजा बनाएर उसको साथी बनाए । कणर्लाई उसको अपमानले साह्रै चित्त दुख्यो र जसको कारण कणर्ले अर्जुनलाई सबैभन्दा बढी घृणा गर्न थाले । अर्को कारण द्रौपदी विवाहलाई पनि मानिन्छ कि कणर् द्रौपदीसँग विवाह गर्न चाहन्थे तर उनी विवाहमा भाग लिन सकेनन् किनभने विवाहका लागि सुतपूत्र अयोग्य घोषणा गरियो । यस्तैले  अर्जुनले स्वयम्वरमा मात्र भाग लिएनन  तर यो पनि जित्यो र द्रौपदी उनीकी श्रीमती भइन् । यो भनिएको छ कि कणर्ले जुवा खेल्ने क्रममा द्रौपदीलाई खम्बामा राख्न लगाएका थिए । द्रौपदीको अपमानले कौरव पाण्डवहरु बीच युद्धको कारण कणर् र अर्जुनको दुश्मनी जागेको थियो । द्रोणाचार्यले उपहाँस खडा गरे । निर्वासनको अन्त्यको बेला जब विराटको युद्ध भयो, अर्जुन एक्लैले सम्पूणर् कौरव सेनालाई पराजित गरे । यस घटना पछि द्रोणाचार्यले कणर्को धेरै चोटि गिल्ला गरे र अर्जुन कणर् भन्दा राम्रो छ भनेर प्रमाणित गर्न खोजे यस कारण अर्जुन र कणर्को दुश्मनी भएको थियो । महाभारत युद्धमा अर्जुनले नै कणर्लाइ मारेका थिए ।